LOGO
pl en

Czynniki zagrożenia w ginekologii onkologicznej

Andrzej Zdziennicki

Affiliacja i adres do korespondencji
GIN ONKOL 2007, 5 (3), p. 119-124
Streszczenie

Opierając się na przeglądzie piśmiennictwa ostatnich lat, przedstawiono ogólne wiadomości o czynnikach zagrożenia w ginekologii onkologicznej, podkreślając ich znaczącą rolę w medycynie zapobiegawczej. Począwszy od lat 50. XX w., przywiązywano dużą wagę do czynników ryzyka wskazujących na możliwość wystąpienia zagrożenia powstania choroby, w tym również nowotworów narządów płciowych u kobiet. Wykryto wiele czynników zagrożenia, począwszy od genetycznych, poprzez biologiczne, socjoekonomiczne, kulturowe, geograficzne, jatrogenne, a skończywszy na środowiskowych i lista ta jest ciągle uzupełniana. Dało to podstawy do wyodrębnienia spośród populacji kobiet grup podwyższonego ryzyka wymagających wzmożonej kontroli medycznej, co z kolei pozwalało na wykrycie choroby nowotworowej we wczesnym etapie jej rozwoju. Czynniki zagrożenia na ogół poprzedzają proces kancerogenezy, choć mogą też w nim uczestniczyć. Przedstawiają one różną wartość kliniczną: jeden czynnik zagrożenia może występować w wielu nowotworach, a wiele czynników – w jednej chorobie nowotworowej; często występuje synergizm onkologiczny. Większość nowotworów narządów płciowych to tzw. „choroby wieloczynnikowe”.

Słowa kluczowe
czynniki zagrożenia, profilaktyka, ginekologia onkologiczna, choroba wieloczynnikowa, czynnik zagrożenia zbiorczy